Het is de nachtmerrie van iedere ondernemer: heeft u net een fors bedrag geïnvesteerd in het laten opstellen van de meest fantastische algemene voorwaarden ter wereld, wordt u er in een geschil met een klant op gewezen dat de voorwaarden niet langer van toepassing zijn omdat ze niet aan de klant ter beschikking zijn gesteld. In hoeveel gevallen komt het immers niet voor dat volstaan wordt met de vermelding op het briefpapier “op al onze overeenkomsten zijn onze algemene voorwaarden van toepassing”, zonder dat de voorwaarden worden bijgevoegd?
Met de zin “deze algemene voorwaarden zijn gedeponeerd ter griffie van de rechtbank Den Haag” redt u het in dit kader ook niet. De wet vereist in dit kader dat de algemene voorwaarden aan de klant ter beschikking worden gesteld. Van oudsher wordt aan deze verplichting voldaan door de algemene voorwaarden bij de offerte te voegen, ze op de achterzijde van het briefpapier af te drukken of ze in de overeenkomst zelf weer te geven. Het afdrukken op de achterzijde van het briefpapier is in zoverre tricky dat de achterzijde meestal niet wordt meegestuurd als de offerte wordt ingescand of per fax wordt verstuurd.
Toen de Europese Dienstenrichtlijn op 28 december 2009 in het Nederlandse Burgerlijk Wetboek werd verankerd, kwamen er voor dienstverrichters aanvullende mogelijkheden bij om de algemene voorwaarden ter beschikking te stellen. Het is namelijk ook mogelijk om de algemene voorwaarden ter beschikking te hebben op de plaats waar de overeenkomst wordt gesloten of de dienst wordt verricht. Denk hierbij aan een bakje op de balie, waar de algemene voorwaarden in liggen. Ook kan worden volstaan met het meedelen van een webadres, waar de algemene voorwaarden zijn gepubliceerd. Van deze mogelijkheden wordt nog maar opmerkelijk spaarzaam gebruik gemaakt.
De Dienstenrichtlijn kent echter de nodige uitgezonderde diensten, zoals telecommunicatiediensten, de diensten van notarissen en deurwaarders en de diensten van banken. Op dergelijke diensten is de Dienstenrichtlijn niet van toepassing. Dienstverleners die zulke diensten leveren, zullen hun algemene voorwaarden op de oude manier ter beschikking dienen te stellen.
Daarentegen vallen volgens de toelichting van de Europese Commissie op de Dienstenrichtlijn overeenkomsten in het kader van groothandel en detailhandel weer wel onder de Dienstenrichtlijn. Dit staaltje Brusselse logica komt wellicht vreemd over in Nederlandse oren (zijn detailhandel en groothandel immers geen koopovereenkomsten?), maar zorgt wel voor dat groothandelaars en detailhandelaars mogelijk weg kunnen komen met het beschikbaar hebben van algemene voorwaarden in de eigen winkel, althans het publiceren van algemene voorwaarden op de eigen website.
In dat laatste geval dient wel in de offerte/opdrachtbevestiging te worden verwezen naar het webadres. Neem dan vooral de volledige URL op van de locatie waar de algemene voorwaarden zijn gepubliceerd.
Indien u ieder gezeur en slapeloze nachten wilt voorkomen: stuur de algemene voorwaarden gewoon mee met de offerte/opdrachtbevestiging. Dan staat in een eventueel geschil met de klant hooguit nog de inhoud van de algemene voorwaarden ter discussie. En omdat u de meest fantastische algemene voorwaarden ter wereld heeft, is dat een discussie waar uit te komen moet zijn.
Jan Spanjaard
Advocaat
La Gro Advocaten, Alphen aan den Rijn
www.lagrolaw.nl
